Mandalaj (Mandalay)

Drugie największe miasto Birmy, ostatnia królewska stolica kraju i nieformalna stolica Górnej Birmy. Miasto liczy ok. miliona mieszkańców i jest najważniejszym na północy Birmy ośrodkiem handlu (głównie kamienie szlachetne, jedwab, złoto, srebro oraz drewno), przede wszystkim z Chinami i Indiami.

Według legendy jego założenie miał przewidzieć sam Budda. Miasto jest dziełem życia króla Mindona (II poł. XIX w.) – ostatniego wybitnego króla Birmy, chcącego poprzez reformy uratować kraj od kolonializmu. Mindon przeniósł stolicę do Mandalaj w 1857 r., budując miasto od zera. Tu również odbył się V Synod Buddyjski (1871 r.), co upamiętnia pagoda Kuthodaw Paya, zwana „największą kamienną księgą świata”, gdzie na 729 marmurowych tablicach wyryto najświętsze teksty buddyjskie. Krótko po śmierci Mindona i nieudolnych rządach jego syna – Thibawa, Mandalaj zostało zdobyte w 1885 r. przez Brytyjczyków, co doprowadziło do utraty niepodległości przez Birmę.

W czasach kolonialnych Mandalay było stolicą Górnej Birmy i znane było z „czterech p” (po ang. pagodas, priests, pigs and prostitutes, czyli: pagód, mnichów, świń i prostytutek). Okres kolonialny to czas silnej industrializacji miasta. Z Mandalaj związany był George Orwell, rozsławił je z kolei Rudyard Kipling (który nigdy w nim nie był) swoim wierszem „W drodze do Mandalaj”(On the way to Mandalay), śpiewanym później m.in. przez Franka Sinatrę. Mandalaj bardzo ucierpiało podczas II WŚ, m.in. zniszczony został pałac królewski. Później podupadło, jak cały kraj, w trakcie rządów Ne Wina.

Obecnie zaś jest jednym z najdynamiczniejszych miejsc w samej Birmie. W Mandalaj znajduje się posąg Buddy Mahamuni – najświętszy w całej Birmie. W mieście ma swoją siedzibę się tradycyjny Teatr Marionetek, tu również ma swoją siedzibę słynny, represjonowany kabaret polityczny „Moustache Brothers”.

Najważniejsze miejsca do zobaczenia: Pałac Królewski, Wzgórze Mandalaj, Pagoda Kuthodaw Paya, klasztor tekowy Shwe Kyaung, siedziba posągu Buddy Mahamuni.

Zalecany minimalny czas pobytu: 2-3 dni.

Tekst: Michał Lubina